Menilai cadangan umur persaraan baharu secara rasional

CADANGAN Bank Dunia agar Malaysia menaikkan umur akses pengeluaran Kumpulan Wang Simpanan Pekerja (KWSP) serta kelayakan pencen sosial kepada antara 65 hingga 70 tahun telah mencetuskan perdebatan hangat dalam kalangan rakyat.

Reaksi spontan masyarakat boleh difahami kerana isu ini menyentuh perkara paling asas dalam kehidupan iaitu jaminan masa depan selepas bersara.

Namun begitu, dari sudut ekonomi dan demografi, pandangan ini wajar dianalisis secara rasional dan berimbang, tanpa emosi mahupun kecenderungan politik.

Isu ini bukan sekadar soal bila seseorang boleh mengeluarkan wang simpanan mereka tetapi bagaimana struktur sosial dan ekonomi negara bersedia menghadapi hakikat bahawa rakyat Malaysia kini hidup lebih lama berbanding generasi terdahulu.

Laporan terkini Bank Dunia bertajuk ‘Should Malaysia Expand Its Social Pension? Global Evidence, Design Issues and Options’ yang diterbitkan pada 30 Oktober 2025 menjelaskan bahawa sebarang kenaikan umur kelayakan pencen sosial seharusnya disertai dengan kenaikan berperingkat dalam umur akses KWSP, yang pada masa ini kekal pada 55 tahun, satu paras yang dianggap rendah bagi struktur demografi Malaysia yang semakin menua.

Penegasan ini menjadi asas kepada cadangan agar dasar perlindungan sosial negara disemak semula bagi memastikan ia kekal mampan seiring peningkatan jangka hayat rakyat.

Realiti struktur demografi baharu

Malaysia kini sedang meniti fasa penuaan penduduk yang nyata. Menurut Jabatan Perangkaan, hampir 15 peratus rakyat bakal berumur 60 tahun ke atas menjelang tahun 2030, menjadikan negara kita secara rasmi sebagai masyarakat menua.

Dalam konteks ini, menaikkan umur persaraan bukan semata-mata isu dasar, tetapi langkah penyesuaian terhadap jangka hayat sihat yang semakin panjang dan struktur tenaga kerja yang berubah.

Negara-negara OECD seperti Jepun dan Jerman telah lama menyelaraskan umur persaraan dengan kadar jangka hayat rakyat mereka, seiring dengan pembangunan sistem perlindungan sosial yang lebih matang.

Walaupun Malaysia mempunyai struktur ekonomi dan sosial yang berbeza, perbandingan ini memberikan perspektif berguna tentang bagaimana negara lain menyesuaikan dasar mereka dengan perubahan demografi secara berperingkat dan berasaskan data.

Namun, Malaysia masih di peringkat membina asas perlindungan sosial yang kukuh. Maka, sebarang perubahan besar terhadap umur persaraan perlu mengambil kira kesediaan rakyat, kapasiti pasaran kerja, serta keseimbangan antara produktiviti dan kesejahteraan.

Cabaran ketidaksamaan dan simpanan tidak mencukupi

Hakikat yang tidak boleh diketepikan ialah sekitar separuh ahli KWSP di Malaysia mempunyai simpanan di bawah RM10,000.

Angka ini menunjukkan bahawa walaupun umur pengeluaran dilanjutkan, jumlah simpanan tersebut masih tidak mampu menampung keperluan hidup selepas bersara, apatah lagi jika kos sara hidup terus meningkat.

Cadangan menaikkan umur pengeluaran hanya boleh memberi kesan positif jika disertai dengan reformasi menyeluruh terhadap sistem keselamatan sosial.

Ini termasuk memperkukuh liputan pencen sosial kepada golongan tidak formal seperti peniaga kecil, pekerja gig dan suri rumah.

Tanpa pembaharuan menyeluruh, langkah ini dikhuatiri hanya menambah tekanan terhadap mereka yang telah pun rapuh dari segi kewangan.

Selain itu, keperluan kewangan rakyat bukan sahaja muncul selepas bersara tetapi juga semasa mereka masih bekerja. Dalam konteks ini, pendidikan kewangan perlu diperhebat bagi membentuk budaya simpanan jangka panjang dan kesedaran terhadap pengurusan risiko kewangan.

Perspektif fiskal dan kelestarian dasar

Dari sudut fiskal, cadangan menaikkan umur kelayakan persaraan mempunyai asas yang kukuh. Umur kelayakan yang lebih tinggi berpotensi mengurangkan beban kewangan kerajaan dalam jangka sederhana dan membolehkan kadar bantuan yang lebih tinggi ditawarkan kepada penerima yang benar-benar memerlukan.

Namun, pelaksanaannya perlu berhati-hati agar tidak menjejaskan kepercayaan awam terhadap sistem sosial negara.

Seperti yang ditekankan oleh Bank Dunia, sebarang penyesuaian umur mesti dilakukan secara berperingkat dan disertai komunikasi dasar yang jelas kepada rakyat.

Penerima sedia ada tidak wajar terkesan secara langsung, sementara generasi baharu boleh diperkenalkan kepada sistem baharu secara beransur. Pendekatan ini dapat mengekalkan kestabilan sosial dan mengelakkan kejutan dasar yang boleh menjejaskan keyakinan masyarakat terhadap institusi awam.

Ke arah reformasi dan literasi kewangan

Dalam jangka panjang, apa yang lebih penting ialah keseimbangan antara kelestarian fiskal negara dan kesejahteraan rakyat. Dasar sosial tidak boleh dinilai semata-mata berdasarkan angka, tetapi perlu berpaksikan nilai kemanusiaan.

Oleh itu, kerajaan, institusi kewangan dan masyarakat perlu bergerak seiring memperkukuh pendidikan kewangan, memperluas perlindungan sosial dan mewujudkan sistem kerja yang lebih fleksibel bagi warga emas yang masih produktif.

Dalam masa yang sama, penyelidikan mendalam perlu diteruskan bagi menilai kesan demografi terhadap ekonomi negara. Ini penting untuk memastikan setiap perubahan dasar disandarkan pada bukti dan data, bukan semata-mata tekanan jangka pendek.

Menuju persaraan bermaruah

Perdebatan mengenai umur persaraan bukanlah soal memilih antara rakyat atau dasar tetapi mencari keseimbangan antara keperluan hidup individu dan kemampuan ekonomi negara.

Dalam era di mana jangka hayat meningkat tetapi tabungan masih rendah, tumpuan utama bukan sekadar bila seseorang boleh mengeluarkan wang tetapi bagaimana memastikan setiap warga Malaysia mampu bersara dengan maruah, kestabilan dan rasa aman.

Akhirnya, dasar yang baik bukan hanya menjaga angka dalam laporan ekonomi, tetapi juga menzahirkan nilai kemanusiaan di mana memastikan rakyat yang telah bekerja seumur hidup menikmati usia tua dengan penuh penghormatan dan kesejahteraan.

—
Ini adalah pandangan peribadi penulis dan tidak semestinya mencerminkan pandangan rasmi MALAYA NEWSROOM.