Pendigitalan kunci tingkatkan ekosistem kewangan syariah

CELIK kewangan Islam baru-baru ini semakin meningkat tetapi tahap keterangkuman masih jauh ketinggalan berbanding sektor kewangan konvensional.

Dalam hal ini, pendigitalan boleh menjadi penyelesaian dalam meluaskan jangkauan perkhidmatan kewangan Islam dan mempercepatkan pemahaman orang ramai tentang prinsip ekonomi Islam.

Meningkatkan celik kewangan Islam adalah sangat penting supaya orang ramai bukan sahaja mengetahui konsep asas tetapi juga memahami kelebihan produk dan perkhidmatan Islam berbanding perbankan konvensional.

Cabaran Celik Kewangan Syariah dan Rangkuman

Kefahaman yang rendah terhadap sistem perbankan Islam merupakan antara faktor yang menghalang pertumbuhan sektor ini. Malah, dengan strategi digital yang betul, perbankan Islam boleh menjadi lebih berdaya saing dan menarik lebih ramai pelanggan.

Landskap perniagaan perbankan Islam boleh dianalisis melalui rangka kerja 4C iaitu Perubahan, Pesaing, Pelanggan dan Syarikat.

Faktor perubahan termasuk keadaan sosial dan budaya, di mana majoriti rakyat Malaysia, yang beragama Islam masih cenderung pragmatik dan lebih suka perkhidmatan kewangan yang praktikal.

Selain itu, pertumbuhan ekonomi yang tidak stabil pada kadar 5 peratus juga merupakan cabaran bagi industri kewangan Islam dalam meningkatkan daya saing.

Dari segi persaingan (pesaing), perbankan Islam mula berani berhadapan dengan bank konvensional. Namun, cabaran seterusnya ialah bagaimana untuk menjadi lebih inovatif bagi menarik lebih ramai pelanggan.

Inovasi merupakan aspek penting dalam memenangi persaingan yang semakin ketat dalam industri perbankan, terutamanya dengan kehadiran fintech yang menawarkan perkhidmatan kewangan berasaskan teknologi.

Cabaran lain datang dari sisi pelanggan, di mana literasi awam mengenai perbankan Islam masih rendah. Berdasarkan data, ramai orang masih menganggap konsep kewangan Islam sukar difahami.

Salah satu sebabnya ialah banyak istilah masih menggunakan bahasa Arab. Akibatnya, ramai orang tidak berminat untuk mengetahui lebih lanjut atau menggunakan perkhidmatan perbankan Islam.

Terdapat ramai orang Malaysia yang beragama Islam tetapi hanya sedikit yang tahu bahasa Arab. Jadi mereka mungkin tidak berminat untuk melibatkan diri.

Dari perspektif institusi kewangan Islam (syarikat), cabaran utama terletak pada pengurusan jenama dan strategi pemasaran. Bank Islam perlu mengambil pendekatan promosi yang lebih menarik dan cekap. Dengan strategi impak tinggi bajet rendah, promosi boleh dijalankan pada kos yang minimum tetapi mempunyai impak yang luas, contohnya melalui media digital dan platform interaktif.

Peranan Pendigitalan dalam Memperkukuh Ekosistem Kewangan Islam

Dari segi literasi, terdapat peningkatan saban tahun termasuk pada 2024 berbanding tahun-tahun sebelumnya. Bagaimanapun, kadar penglibatan masih rendah. Batasan infrastruktur ini menjelaskan lagi bahawa pendigitalan mesti menjadi keutamaan utama dalam pembangunan kewangan Islam.

Dengan transformasi digital, perkhidmatan kewangan Islam boleh menjangkau orang ramai di kawasan terpencil tanpa perlu membina pejabat cawangan fizikal. Namun, usaha ini perlu diimbangi dengan peningkatan celik huruf supaya orang ramai benar-benar memahami faedah dan cara perbankan Islam berfungsi.

Penyelidikan yang dijalankan baru-baru ini menunjukkan bahawa 95.6 peratus responden percaya bahawa penggunaan bank Islam yang rendah adalah disebabkan oleh kurangnya pemahaman tentang produk dan prinsip Islam.

Sekiranya celik digital masih rendah, maka rangkuman kewangan Islam akan sukar dibangunkan. Oleh itu, program pendidikan berasaskan digital perlu digalakkan supaya masyarakat lebih memahami perbankan Islam dan mula menggunakan perkhidmatannya dalam kehidupan seharian mereka.

Kelebihan perbankan Islam sebenarnya agak banyak terutama dari segi ketelusan dan sistem perkongsian untung yang lebih adil berbanding faedah di bank konvensional. Bagaimanapun, kerumitan produk itu sendiri adalah satu cabaran kerana ia tidak dikategorikan kepada kumpulan yang lebih mudah.

Ini menyebabkan bank Islam terpaksa mencari jalan untuk menyediakan perkhidmatan yang lebih mudah difahami oleh bakal pelanggan.

Pendigitalan dalam perbankan Islam juga masih menghadapi pelbagai cabaran, salah satunya adalah penggunaan teknologi yang kurang optimum dalam perkhidmatan kewangan Islam.

Berdasarkan tinjauan yang dijalankan baru-baru ini, tiga aspek utama yang perlu dipertingkatkan ialah penyepaduan dengan e-dompet, ciri analisis kewangan syariah dan reka bentuk antara muka yang lebih mesra pengguna.

Penerimaan teknologi digital amat penting kerana ia dapat meningkatkan kemudahan akses kepada perkhidmatan perbankan Islam khususnya bagi generasi muda yang lebih mengenali platform digital.

Dengan perkhidmatan berasaskan aplikasi yang lebih intuitif, bank Islam boleh menarik lebih ramai pengguna dan meningkatkan kadar rangkuman kewangan dengan ketara.

—
Ini adalah pandangan peribadi penulis dan tidak semestinya mencerminkan pandangan rasmi MALAYA NEWSROOM.